Düşünün ki Avrupa’nın kalbinde, ama hâlâ Avro bölgesinin dışında kalan; vergisel avantajlarıyla girişimcilerin gözdesi, hukuki yapısıyla hem esnek hem de bazen akıl karıştırıcı bir ülke: Bulgaristan. İş dünyasının göz ucuyla değil, artık doğrudan odağına aldığı bu ülke, 2025 yılında şirket kurmak isteyenler için hem fırsatların hem de soru işaretlerinin harmanlandığı bir harita sunuyor. İşte biz de o haritanın rehberliğini yapmaya geldik.
Şirket kurmak kulağa oldukça “net” bir iş gibi gelir, değil mi? Belgeler tamamlanır, başvuru yapılır, sistem işler. Ama gerçekte, bu işleyiş tek bir idari prosedürden ibaret değildir. Bir ülkenin hukuk sistemi, vergi yapısı, yerel iş kültürü ve hatta dil bariyerleri gibi birçok unsur, süreci beklenenden daha karmaşık ve çok katmanlı hale getirir. İşte tam bu noktada devreye giriyoruz. Çünkü bu rehber yalnızca “nasıl kurulur” değil, bunun yanı sıra “neden burada kurulur, neye dikkat edilir, hangi yollar daha pratiktir” gibi sorulara da yanıt verecek.
“Yabancı ülkede şirket kurmak, denize kıyısı olmayan bir ülkeye yelkenliyle gitmeye benzer. Rüzgârı bulursunuz ama yönü size bağlıdır.”
2025 yılı itibariyle Bulgaristan’da şirket kurulumuna dair bazı temel dinamikler değişmiş durumda.
• Bazı belge işleyişleri dijitalleşti.
• Vergi oranlarında istikrar sürüyor fakat uygulamalarda yeni detaylar eklendi.
• Banka hesabı açılışları artık daha detaylı müşteri tanıma prosedürlerine (KYC – Know Your Customer, yani "müşterini tanı" politikası) tabi.
Belirtmeliyiz ki halk arasında “vergi cenneti” gibi görülen bu ülkenin, aslında birçok Avrupa ülkesinden daha karmaşık bir bürokrasiye sahip olduğunu da belirtmek gerek. "Kolay kurulurmuş ya," diyenlerin çoğu, “vergi numarası almak için niye bu kadar kağıt gerek?” sorusuyla hayal kırıklığına uğrayabiliyor. O yüzden bu yazıda, kuru bilgi değil; gerçekçi tavsiyeler, olası tuzaklar, halk dilinde karşılığı olan hukuki terimlerle (örneğin ticaret sicili – şirketin kimliğini kaydeden resmi defter gibi) beraber ilerleyeceğiz.
Bir girişimci olarak, Bulgaristan’da iş kurmayı hayal ediyorsanız, önce sağlam bir harita edinmelisiniz. Bu yazı, işte o haritanın detaylı yazılmış halidir. Hem yön gösterir hem yolculuğa sizi hazırlar. Biraz rakam, biraz yorum, bolca gerçeklik...
Kimi ülkeler vardır, ilk bakışta cazip görünmez ama derinlemesine incelediğinizde gizli hazineleri birer birer ortaya dökülür. Bulgaristan da işte tam olarak böyle bir ülke. Avrupa’nın doğusunda konumlanmış; Batı’nın düzeniyle Doğu’nun esnekliğini harmanlamış bu küçük ama etkili ülke, yatırımcılar için pek çok kapıyı aralıyor. Bu bölümde, şirket kurmanın neden cazip olduğunu 3 temel başlıkta ele alacağız. Şimdi bu başlıkların ardında yatan gerçek sebeplere beraber bakalım.
Vergi meselesi… Yatırımcıların en çok kulak kabarttığı, en az gönül verdiği konu. Ama Bulgaristan, bu konuda kulak kabartmaya değecek kadar cömert.
“Az vergi, çok yatırım” mottosu burada sırf bir slogan değil. Gerçek bir iş modeli.
Bir ülkenin yalnız iç dinamikleri değil, dış dünyaya açılan kapıları da önemlidir. Bulgaristan bu konuda adeta bir köprü:
Doğu ile Batı arasında, kuzey ile güney arasında, gelenekle yenilik arasında bir geçiş noktası.
Üstelik ülkenin bulunduğu konum sayesinde hem Karadeniz limanlarına hem de Balkanlar üzerinden Orta Avrupa'ya erişim sağlanabiliyor.
Bir gün içinde mallarınızı hem Romanya’ya hem de Yunanistan’a ulaştırmak mümkün.
Bu stratejik konumun anlamı şu:
Bulgaristan’da kurulan bir şirket, aslında tek Bulgaristan’a değil; tüm Avrupa’ya açılan bir ofis kapısıdır.
Şirket kurarken yalnız bugünü değil, yarını da düşünmek gerekir. Bulgaristan, son yıllarda makroekonomik göstergeleriyle yatırımcıya “güvende ol” mesajı veriyor.
Ve belki de en önemlisi:
Hükümet politikaları yatırım dostu bir çizgide ilerliyor. Şirket kuruluş işlemlerini kolaylaştıran yasal reformlar, 2023-2025 döneminde hız kazandı.
(“Ticaret Sicili Kanunu” halk arasında “şirketin tapusu” gibi görülür, bu alandaki reformlar işlemleri sadeleştirdi.)
“Ekonomi sakin bir deniz gibiyse, geminizin rotası daha az sapar.”
2025 Bulgaristan’ı, bu denizi sunmaya çok yakın.
Bir işin ne olduğunu bilmek kadar, onu hangi çatı altında kuracağınızı bilmek de en az o kadar önemlidir. Bulgaristan’da şirket kurmak isteyen biri için, karşısına çıkan ilk soru şudur:
“Hangi şirket türü bana daha uygun?”
Bu sorunun cevabı, kuracağınız işin yapısına, hedeflerinize ve hatta karakterinize kadar uzanır. Aşağıda Bulgaristan’da en sık tercih edilen şirket türlerini; avantajları, yasal gereklilikleri ve halk arasında nasıl anlaşıldıklarıyla birlikte ele alıyoruz.
Bu yapı hem yerel girişimciler hem de yabancı yatırımcılar için en çok tercih edilen türdür. Adı uzun ama mantığı basit:
“Sınırlı sorumluluk” ilkesi geçerlidir. Yani şirket borçlarından şirketin kendisi sorumludur, ortakların kişisel mal varlığı değil.
Temel Özellikler:
Hukuki terim: "Ticaret siciline kayıt" – şirketin yasal olarak tanınmasını sağlayan kayıt sistemidir. Halk arasında "şirketin nüfus cüzdanı" gibi görülür.
Avantajları:
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
“OOD, girişimciliğe atılan ilk adımdır hem esnek hem güvenlidir. Ama küçük bir yelkenliyle açık denize çıkmadan önce haritaya iyi bakmak gerekir.”
Eğer hedefiniz büyük ölçekli iş yapmaksa ya da yatırımcı çekmeyi planlıyorsanız, o zaman AD sizin için daha uygun olabilir.
Burada iş daha kurumsal; yapı daha ciddi.
Temel Özellikler:
Avantajları:
Hukuki terim: "Hisse senedi" şirket ortaklık payını temsil eder. Halk arasında “şirketin hissesi” olarak bilinir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
“AD kurmak, apartman inşa etmeye benzer: sağlam bir temel, ayrıntılı bir plan ve dikkatli yönetim gerekir. Ama doğru yapıldığında, manzara muhteşem olur.”
Her girişim bir limited ya da anonim şirketle başlamaz. Bulgaristan’da daha niş ihtiyaçlara hizmet eden farklı yapılar da mevcut. Kısaca göz atalım:
“Her iş bir beden gibidir. Şirket türü ise o bedenin kıyafeti… Yanlış seçersen ya dar gelir ya bol durur.”
Bir şirket kurmak, kâğıt üzerinde basit bir prosedür gibi görünse de pratikte bu evre; belgelerin peşinde koşmaktan, yerel kurumlarla iletişim kurmaya kadar bir dizi adımdan oluşur. Bulgaristan’da bu işler nispeten sadeleşmiş olsa da 2025 yılı itibariyle dijitalleşen sistemler, arttırılan güvenlik kontrolleri ve uyum prosedürleri nedeniyle bazı adımlar daha dikkatli yürütülmeli.
Bu bölümü üç temel başlık altında ele alalım Gerekli belgeler, başvuru adımları ve sürecin genel zamanlaması.
“Belgeler tamam mı?” sorusu Bulgaristan’da şirket kurma sürecinde en çok duyacağınız cümle olabilir. Çünkü sistem bazı yönleriyle dijitalleşse de hâlâ fiziksel evraklar istenebiliyor ve her belge belirli bir düzende sunulmalı.
İşte 2025 yılı itibariyle bir Limited Şirket (OOD) kurmak için gereken belgeler listesi:
Unutmayın: Belgelerin bir kısmı Bulgarca hazırlanmalı veya yeminli tercüman onaylı çevirisi sunulmalıdır.
Şimdi belgeler tamam diyelim. İyi de sonra ne oluyor? İşte 2025 itibariyle şirket kuruluşunun adım adım işleyişi:
Kuruluş süreci teoride kısa gibi görünse de uygulamada birkaç dış etkene bağlı olarak uzayabilir. 2025 yılı itibariyle ortalama zamanlama şu şekilde öngörülmektedir:
Aşama |
Tahmini Süre |
Belgelerin Hazırlanması |
2–4 iş günü |
Noter ve banka işlemleri |
1–2 iş günü |
Ticaret Sicili başvurusu |
1–3 iş günü |
Vergi ve sosyal güvenlik kayıtları |
1–2 iş günü |
Toplam Ortalama Süre |
5–10 iş günü |
“Kâğıt sabırlıdır ama sistem değil.”
Her şeyin yolunda gitmesi, belgelerin eksiksiz olmasına ve sürecin Bulgarca yürütülmesine bağlıdır. Dolayısıyla profesyonel danışmanlık almak çoğu zaman maliyet değil, zaman tasarrufudur.
Ek olarak resmi tatiller, hafta sonları ve özel durumlar (mesela banka sistem güncellemeleri) süreci uzatabilir. Bu sebeple Bulgaristan’da şirket kurmayı planlayan girişimciler için önceden zaman planlaması yapmak hayati önem taşır.
“Şirket kurdum ama şimdi ne olacak, Bulgaristan’da kalabilir miyim?”
Bu soru, birçok girişimcinin kafasını kurcalayan, bazen gözden kaçan ama işin en kritik adımlarından biri. Bulgaristan’da şirket kurmak size doğrudan oturum izni vermez. Yalnız bu şirket, oturum ve çalışma izni almak için meşru bir zemin oluşturabilir.
Buradaki akış hem hukuki hem insani. Belgeler, prosedürler kadar; “orada gerçekten bulunacak mısınız, iş aktif mi” gibi soruların yanıtı da önemli hale gelir.
Şimdi bu başlıkları detaylandıralım.
Bir şirketin sahibi olmak, aynı anda Bulgaristan’da uzun süreli kalış talebinin gerekçesi olabilir.
Gelgelelim bu izin otomatik değil; belirli şartlar sağlandığında veriliyor.
“Oturum izni” (Residence Permit) yabancı bir kişinin Bulgaristan’da yasal olarak ikamet etmesini sağlayan belgedir. Halk arasında “ikamet kartı” ya da “oturma kartı” olarak bilinir.
Kimler başvurabilir?
Gerekli Belgeler (2025 itibariyle):
Süreç:
“Oturum izni almak, şirketin bir tek kâğıt üzerinde değil; sokakta, ofiste ve hayatta da var olduğunu göstermektir.”
Girişimci olmak başka, o şirkette çalışan gibi faaliyet göstermek bambaşka bir süreçtir.
Yani, Bulgaristan’da şirketiniz varsa bile, orada bir çalışan olarak faaliyet gösterecekseniz misal müdür sıfatıyla maaş alacaksanız çalışma izni gerekebilir.
Hukuki terim: “Çalışma izni” (Work Permit) bir yabancının Bulgaristan’da ücretli bir işte çalışmasını sağlayan resmi izin belgesidir. Halk arasında “çalışma vizesi” olarak anılsa da aslında ayrı bir seyirdir.
Kimler için geçerli?
Süreç:
Dikkat edilmesi gerekenler:
“Oturum izni, Bulgaristan’da kalmanızı; çalışma izni, orada üretmenizi sağlar. Biri nefes almaksa, diğeri yürümek gibidir.”
Özetle; şirket sahibi olmak sizi Bulgaristan’a taşıyabilir, ama orada kalıcı ve aktif bir hayat kurmak için oturum ve çalışma izni süreçlerini dikkatle yürütmek gerekir. 2025 itibariyle bu izinlerin alınması mümkün, ancak süreçler daha dikkatli izleniyor, belgelerdeki en ufak eksiklik başvurunun reddedilmesine yol açabiliyor.
Bir iş kurmak, kağıt üzerinde bir şirket ismi yazmaktan çok daha fazlasıdır. Hele ki bu adımı yabancı bir ülkede atıyorsanız, attığınız her adım aynı anda hem yatırım hem göç, hem de yaşam planınızın parçası olur. Bulgaristan’da şirket kurmak da tam olarak böyle bir adımdır:
Bir tercih değil, çok yönlü bir stratejidir.
2025 yılı itibariyle Bulgaristan, Avrupa içindeki düşük vergi oranları, istikrarlı ekonomisi ve stratejik konumuyla hâlâ girişimciler için cazip bir liman olmayı sürdürüyor. Ama unutulmaması gereken şu:
Kolaylıklar kadar kurallar da var.
Avantajlar kadar prosedürler de mevcut.
Bu makalede gördüğünüz gibi:
Ve işte belki de en önemli not:
“Bir ülkeye sadece paranızla değil, niyetinizle de giriş yaparsınız.”
Yani şirket kurmak istiyorsanız, sistemin mantığını anlamak kadar kültürünü tanımak, dili duymak, sokaklarını hayal etmek de önemlidir.
Bulgaristan’da şirket kurmak, doğru yapıldığında yeni bir iş değil; bunun yanı sıra Avrupa’ya açılan yeni bir hayat kapısı olabilir.
Yeter ki yolun haritası net, pusulanız sağlam, motivasyonunuz yüksek olsun.
Çünkü sonuçta mesele, “şirket kurmak” değil...
Bir ülkeyle ortaklık kurmak.
Evet, kesinlikle kurabilir.
Bulgaristan mevzuatına göre yabancı gerçek ve tüzel kişiler, ülkede şirket kurma hakkına sahiptir. Bahsi geçen AB vatandaşı olma şartı olmaksızın geçerlidir. Yani bir Türk vatandaşı olarak ister şahsen Bulgaristan’a giderek ister vekâletle bir danışmanlık firması aracılığıyla şirket kurabilirsiniz.
Not: Şirket sahibi olmak oturum izni hakkı doğurabilir, ama bu otomatik değildir. Başvuru yapılması ve koşulların sağlanması gerekir.
Evet, yalnız dikkatli olunmalı.
Sanal ofis adresleri özellikle ilk aşamada (adres göstermek amacıyla) oldukça yaygın kullanılıyor. Fakat bu adresin resmî yazışmalar ve denetimler için geçerli olabileceğini, hatta bazı bankaların bu adresi kabul etmediğini bilmelisiniz.
Öneri: Başlangıçta sanal ofis kullanılabilir ama ilerleyen zamanda fiziksel ofis veya gerçek iş adresi göstermek hem vergi dairesi hem banka işlemlerinde sorunsuzluk sağlar.
Evet, neredeyse kaçınılmaz.
Şirketiniz adına yapılan işlemler için Bulgaristan’da bir banka hesabı açmanız gerekir. Özellikle sermaye yatırımı, fatura kesme, vergi ödeme ve maaş işlemleri için bu hesap şarttır.
Ama unutmadan:
Bankalar 2025 itibariyle müşteri tanıma prosedürünü (KYC) oldukça sıkı tutuyor. Yani sizin ya da müdürünüzün şahsen gidip hesap açması ve bazı durumlarda Bulgaristan’da ikamet ettiğinizi göstermeniz gerekebilir.
Pro ipucu: Raiffeisenbank, DSK Bank ve Unicredit gibi büyük bankalar yabancı yatırımcılarla sık çalışır ve İngilizce destek sunar.
Evet, mümkündür ama kısmen.
Yasal olarak Bulgaristan’da kurduğunuz bir şirketin yöneticisi (müdürü) Türkiye’de yaşıyor olabilir. Lakin bu durum bazı operasyonel zorluklar yaratır:
Yani şirketi uzaktan yönetmek mümkün ama bir danışman, yerel temsilci veya müdür atanması, süreci çok daha sorunsuz hale getirir.
2025 itibariyle, temel bir OOD (Limited Şirket) kurmanın toplam maliyeti ortalama 700 € – 1.500 € arasında değişiyor.
Bu maliyetin içine şunlar girer:
Bu maliyet, birçok Avrupa ülkesine kıyasla hâlâ düşük seviyededir. Özellikle %10 sabit vergi oranı düşünüldüğünde, başlangıç maliyetini kısa sürede telafi etmek mümkündür.
Faydalı Kaynaklar
Şirket kuruluşu, şirket türleri, sicil kayıtları ve başvuru süreçleri hakkında en güncel ve doğrudan resmi kaynaktır.
https://portal.registryagency.bg
Vergi beyanı, kurumlar vergisi oranları, KDV kayıt işlemleri gibi konular için resmi kaynaktır.
Oturum izni ve çalışma izniyle ilgili doğrudan başvuruların ve yasal bilgilerin yer aldığı resmi sitedir.